Veel klanten in mijn coachpraktijk hebben last van schuldgevoelens.
Jij kent dat gevoel vast ook wel: wanneer je op een hectische werkdag kortaf reageert naar collega’s, wanneer je ’s avonds ongeduldig bent naar je kinderen, wanneer je de verjaardag van een medewerker bent vergeten of wanneer je een smoes hebt verzonnen om weer niet te gaan sporten.
Hoe ontstaat schuldgevoel?
Als we dat schuldgevoel onderzoeken, zien we dat het vaak ontstaat wanneer we een verwachting die we van onszelf hebben, niet waarmaken. En die verwachtingen zijn meestal gebaseerd op normen en overtuigingen die ons met de paplepel zijn ingegoten.
Misschien herken je deze boodschappen ook van normen die voor jouw ouders golden:
– “Zeur niet zo”
– “Kom op, schouders eronder”
– “Even op je tanden bijten”
– “Waar een wil is, is een weg”
– “Wie A zegt, moet B zeggen”
Schuldgevoel gaat je niet in je koude kleren zitten!
Vooral mensen met een groot verantwoordelijkheidsgevoel hebben snel last van schuldgevoel. Zij hebben de neiging te piekeren en zich druk te maken over van alles en nog wat in werk- en privé-leven.
Ook gaan mensen met schuldgevoel sneller hun eigen grenzen over. Dit heeft veel invloed op je lijf en het is dus helemaal niet gek dat je bijvoorbeeld vaker moe bent, prikkelbaar, ongelukkig of andere klachten hebt.
En als je je daarover ook weer schuldig gaat voelen zit je dus in een vicieuze cirkel.
Wat kun je doen?
Mensen zeggen vaak snel: “Ik moet het dus maar loslaten” maar dat blijkt in de praktijk makkelijker gezegd dan gedaan… En dat is eigenlijk ook wel logisch aangezien we veel overtuigingen of normen over hoe het hoort of moet al bijna ons hele leven met ons meedragen.
Schuldgevoelens verdwijnen als we de bijbehorende overtuiging of norm veranderen. Het geeft spanning om onze norm te veranderen (en tevens soms daarover een nieuw schuldgevoel) omdat het in de praktijk betekent dat we meer voor onszelf kiezen. En vaak hebben we geleerd dat dat niet mag.
Ga met je overtuiging aan de slag!
Je kunt dus het beste bij de kern beginnen en met je overtuigingen aan de slag gaan. Volg hierbij de volgende stappen:
1) Vraag je af waarover en naar wie je het schuldgevoel voornamelijk hebt. Welke rol heb je in relatie tot die persoon?
2) Welke norm of overtuiging hangt met dit schuldgevoel samen?
Vul in: “Ik moet als manager/professional/moeder/vader/partner ……”
3) Maak dan van je overtuiging een vraag:
Bijvoorbeeld: “Moet ik als manager op elk moment van de dag bereikbaar zijn?” Echt?
4) Formuleer een nieuwe overtuiging:
Bijv. “Ik ben een goede manager omdat ik…”
Uit neuropsychologisch onderzoek blijkt dat onze hersenen bij het creëren van nieuwe overtuigingen andere zenuwbanen aanleggen. Herhaling van je nieuwe overtuigingen is belangrijk voor de aanmaak van die nieuwe zenuwbanen. Je kunt de nieuwe overtuiging op een briefje schrijven en hangen op plekken die je vaak ziet of instellen als achtergrond op je telefoon.
